የሞሪንጋ ዛፍ የተለያዩ የጤና ጠቀሜታዎች ያሉትና አለም ላይ ከ13 በላይ ዝርያዎች ያሉት የዛፍ አይነት ነው።
በእኛ ሃገር ሺፈራው እየተባለ የሚጠራው ይህ ተክል በአሚኖ አሲድ፣ ቫይታሚን ኤ፣ ቫይታሚን ቢ1፣ ቢ2፣ ቢ3፣ ቢ6 እና ቫይታሚን ሲ የበለፀገ ነው።
ከዚህ ባለፈም በካልሺየም፣ ፖታሺየም፣ ብረት፣ ማግኒዢየም፣ ፎስፈረስ እና ዚንክ ማዕድናትን ጨምሮ ለሰው ልጅ ከሚያስፈልጉት 20 ፕሮቲኖች መካከል 18ቱን የያዘም ነው።
ይህ ተክል የሆድ ህመምን ጨምሮ ለአለርጂ፣ ለልብ እና ተያያዥ ችግሮች፣ ለስኳር ህመም፣ ለቆዳ፣ ለፀጉር፣ መመርቀዝ (ኢንፌክሽንን) እና እብጠቶችን ለመከላከል እንደሚረዳም ይነገራል።
ከመዋቢያ ጀምሮ በርካታ የጤና ጠቀሜታዎች ያሉት ተክል፥ በውስጡ የያዛቸው የስብና ቅባት ክምችቶች አነስተኛ መሆንም ይበልጥ ተመራጭ ያደርገዋል።
የህክምና ባለሙያዎችም ከዚህ ያለፈ ጠቀሜታውን ይዘረዝራሉ፤ የዚህ ተክል ጠቀሜታዎች ምንድን ናቸው፣
√ ለቆዳና ፀጉር ደህንነት፦ በውስጡ ከያዛቸው ፕሮቲኖችና ሌሎች ንጥረ ነገሮች አንጻር ሞሪንጋ የፀጉርና ቆዳ ጤንነትን ለመጠበቅ እጅጉን ይረዳል። ከዚህ ባለፈም የፀጉርን መነቀልና የቆዳ መድረቅን የሚከላከሉና የተፈጥሮ ወዝን የሚጠብቁ ንጥረ ነገሮችን በመያዙ እንደ ፀጸጉር መነቃቀልና የቆዳ መሰንጠቅና መድረቅ ያሉ ችግሮችን የመከላከል አቅም እንዳለው ባለሙያዎች ይናገራሉ።
ቆዳ ላይ የሚከሰቱ ችግሮችንም ሆነ የፀጉር ደህንነትን ለመጠበቅ ይህን ተክል መጠቀም ይችላሉ።
√ የሰውነት ላይ እብጠትና የፈሳሽ ክምችትን ያስወግዳል፦ ህመም የሚያስከትለውንና በሰውነት አካል የሚከሰት እብጠትን መከላከልም የዚህ ተክል ጠቀሜታ ነው።
ፈሳሽ በአንድ የሰውነት አካል ላይ መጠራቀሙን ተከትሎ የሚከሰተውን ይህን እብጠት ለማከምም ይህን ተክል ከምግብ ጋር መጠቀም ይቻላል።
√ ጉበትን ለማከም፦ በመጠጥም ይሁን በሌሎች አጋጣሚዎች ጉበት ላይ የሚከሰትን የጤና እክል ማከምም ከዚህ ተክል የሚገኝ ጠቀሜታ ነው። በመሰል አጋጣሚዎች ጉበት ከፍተኛ ጉዳት እንዳይደርስበት በማድረግ በቶሎ እንዲያገግምም ይረዳዋል።
√ ካንሰርን ለመከላከል፦ ይህ ተክል በውስጡ ካንሰርን ለመከላከልም ሆነ ካንሰርን ከመስፋፋት መታደግ የሚያስችሉ ንጥረ ነገሮችን የያዘ መሆኑ ይነገራል።
ኒያዚሚሲን የተባለው ንጥረ ነገርም የካንሰርን እድገት መግታትና ካንሰርን መዋጋት የሚችል ሲሆን በሞሪንጋ ወይም ሺፈራው ተክል ውስጥ ይገኛል።
√ የሆድ ህመምን ለማከም፦ የሆድ መነፋትን ጨምሮ ምቾት ማጣትና የጨጓራ ህመም ስሜቶችን ማከም እንዲሁም የምግብ አለመፈጨትን ማስተካከልም ሌላው ጠቀሜታው ነው። በውስጡ የያዛቸው ፀረ ባክቴሪያና ፀረ ተዋህስያን ንጥረ ነገሮች የሆድ ውስጥ ህመምን ሲከላከሉ ቫይታሚን ቢ ደግሞ የስርዓተ ምግብ መፈጨትን ያስተካክላል። ባክቴሪያ ወለድ በሽታዎችን ይከላከላል፦ ይህን ተክል ከሻይ ጋርም ሆነ ከሌሎች ምግቦች ጋር መጠቀምዎ ባክቴሪያ ወለድ በሽታዎችን ለማከምና ለመከላከል ይረዳዎታል።
√ ለአጥንት ጥንካሬ፦ ሞሪንጋ በውስጡ ካልሺየምና ፎስፎረስ እንደመያዙ መጠን ለአጥንት ደህንነትና ጥንካሬ እጅጉን ይረዳል። የመገጣጠሚያም ሆነ የእግርና የእጅ ላይ እብጠቶችንና መሰል ህመሞችን መከላከልም ያስችላል።
√ የስሜት መዘበራረቅን ለማስተካከል፦ ተክሉ በውስጡ ለሰው ልጆች አስፈላጊ የሆኑ በርካታ ንጥረ ነገሮችን የያዘ ነው። በተለያዩ አጋጣሚዎች የሚከሰቱና ለስሜት መዘበራረቅ መንስኤ የሚሆኑ፥ እንደ ድብርት፣ ጭንቀት፣ መረበሽና ከፍ ያለ ድካምን ለማከምና ለማስወገድ ይረዳል።
√ የልብ ጤንነትን ለመጠበቅ፦ የህክምና ባለሙያዎች የልብና ተያያዥ የጤና እክሎችን ማከምና ተጋላጭነትን መቀነስ የዚህ ተክል ጠቀሜታ መሆኑን ይገልጻሉ። ከዚህ አንጻርም የልብን ጤንነት ለመጠበቅ ወሳኝ መሆኑን ነው የሚገልጹት።
√ ቁስልን ለማከም፦ ሰውነት ላይ በተለያየ አጋጣሚ የሚከሰቱ ቁስሎችን ማከምና ጠባሳ እንዳይከሰት ማድረግም የዚህ ተክል ትሩፋት ነው።
√ በደም ውስጥ የሚገኝ የግሉኮስ መጠንን መቀነስ ይችላሉ፤ በሽንት ውስጥ የሚገኝ የስኳር እና ፕሮቲን መጠን መቀነስም ያስችልዎታል። ይህ የተስተካከለ የኦክስጅን ዝውውር እንዲኖር በማድረግ የስኳር ህመም ተጋላጭነትን ያስወግዳል።
√ አስምን ለማከም፦ ሞሪንጋ በአስም ምክንያት የሚከሰቱ አደገኛ አጋጣሚዎችን መቀነስና የጉሮሮ አካባቢን መጥበብ ችግር መቅረፍ ያስችላል። ከዚህ ጋር ተያይዞም የተስተካከለና ጤናማ የአተነፋፈስ ስርዓት እንዲኖር በማድረግ ጤንነትን ለመጠበቅ ይረዳል።
√ የደም ግፊትን ለመቀነስ፦ ሞሪንጋ አይዞቲዮሲያኔት እና ኒያዚሚኒን የተባሉ ንጥረ ነገሮችን በውስጡ በብዛት ይዟል።
እነዚህ ንጥረ ነገሮች ደግሞ በድንገት የሚከሰትን የደም ግፊት መጨመርን ለማስቆምና ለመከላከል የሚያግዙ ናቸው።
√ የደም ማነስን ለመከላከል፦ ሞሪንጋ ሰውነት የሚያስፈልገውን የብረት መጠን እንዲያገኝ በማድረግ ቀይ የደም ሴል መመናመንን ይቀንሳል። ከዚህ ጋር ተያይዞም የደም ማነስና ተያያዥ ችግሮችን ማከምም ያስችላል። ከዚህ ባለፈም ሞሪንጋ ለአይን ጤንነትና ደህንነትም ይረዳል።
እነዚህ ከላይ የተጠቀሱት የዚህ ተክል የጤና ትሩፋቶች ቢሆኑም፥ ለመጠቀም ሲያስቡ ግን የህክምና ባለሙያዎችን ማማከርና ማወያየት አስፈላጊ ይሆናል።
ይህ ተክል በበዛ መልኩ ጥቅም ላይ መዋሉ የመውለድ አቅም ላይ ከሚፈጥረው ጫና አንጻር እክል ሊፈጥር ይችላል።
ስለዚህም ነብሰ ጡር ሴቶች ባይጠቀሙት ይመከራል፤ መጠቀምና ጠቀሜታውን ማግኘት ከፈለጉም በባህላዊ ሳይሆን ወደ ህክምና ተቋም በማምራት ከሃኪም ጋር ተማክረው ሊሆን ይገባል።
ምንጊዜም ቢሆን በተባለው ልክና መጠን መጠቀምንም አይዘንጉ።